آیینهای سنتی عزاداری محرم در سیستان/ از آئین خیمه سوزان تا چاووشی خوانی
تاریخ انتشار: ۲۸ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۵۸۹۹۹
روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان، سیستان و بلوچستان دیار مردان و زنان ولایی دارنده بزرگترین افتخار تاریخی به عنوان نخستین خونخواهی در شهادت سرور آزادگان جهان حضرت امام حسین (ع) و یاران گرانقدر ایشان همه ساله در ایام محرم یکپارچه سیاه پوش و عزادار میشود و مردم ولایتمدار آن از قرنها پیش با برگزاری آیینهای ویژه سوگواری عشق و ارادت خود را به خاندان عصمت و طهارت نشان میدهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
آیینهای سوگواری محرم و تاسوعا و عاشورای حسینی یکی از باشکوهترین و عظیمترین مراسم در ایران بشمار میرود که با گذشت بیش از هزار سال هنوز هـم به صورت زنـده و پویا در حیـات اجتماعی ما جریان دارد و منشا تحولات و هنجارآفرینی فراوانی در کنشهای فردی و اجتمـاعی شده است.
تاربخ و تمدن کهن اقوام ساکن در سیستان و بلوچستان و عشق و علاقه مردمان این دیار به ائمه اطهار (ع) سبب شد در مدت کوتاهی پس از واقعه تلخ کربلا وقتی خبر به گوش مردم سیستان رسید جان برکف برای خونخواهی امام حسین (ع) مهیا شده و با قیامی اسلامی و مقتدرانه حاکم ملعون وقت سیستان را که اتفاقا برادر ابن زیاد بود فراری داده و نخستین قیام به خونخواهی سرور و سالار شهیدان را در تایخ ثبت کردند، عزاداری در شهادت امام حسین (ع) و یاران با وفای ایشان از همان روزهای نخست بعد از واقعه کربلا و روز عاشورا در این منطقه آغاز شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان به بیان آئینهای سنتی عزاداری ماه محرم در منطقه سیستان پرداخت و بیان کرد: مراسم سیاپوشی، مشعلگردانی، علم گردانی، گلدسته و تابوتگردانی، سقایی، شووی یا شبیگردانی، چاووشی، سینهزنی ودورخوانی، زنجیر زنی، روضهخوانی زنان و نذورات مختلف پخت حلیم و شعله زرد از جمله آداب خاص مردم سیستان در ماه محرم است.
علیرضا جلالزایی افزود: در عزاداری تاسوعا و عاشورا که از بامداد آغاز و تا عصر ادامه دارد هیاتها با حرکت از مقابل حسینیهها و تکایا با نوحهخوانی و سینهزنی به سمت امامزادهها وگلزار شهدا هر منطقه رفته و در این محل به عزادارای میپردازند.
او یکی از رسوم سیستانیها را «چووه شی یا چاووشی» عنوان کرد و گفت: در اجرای این مراسم عموما یکی از پیرمردان یا مداحان با صدای حزنانگیز و زیبا اشعاری در راستای قیام عاشورا را میخواند و مردم و جمعیت را آماده سینهزنی و شروع مراسم میکند.
این مقام مسئول تصریح کرد: در بین سیستانیها مرسوم است که از شب چهارم محرم به بعد از حسینیهها، دستههای عزا به صورت سینهزنی و زنجیرزنی برای عرض تسلیت به مساجد و تکایای دیگر میروند، آنچه در این بین خیلی مهم و حزنانگیز است زمان رسیدن دو دسته زنجیرزنی به هم است که مداحان و پیرغلامان با خواندن اشعاری به صورت «بحث و بیت» اجرا و همچنین به همدیگر بابت عزای حسینی تسلیت میگویند که این صحنه بسیار حزنانگیز است.
او ادامه داد: در سیستان اکثرا تا روز دهم غذاهای نذری مردم را «قلور» تشکیل میدهد و در روز عاشورا با «قیمه» از سوگواران پذیرایی میشود، همچنین در این شب مردم به مساجد میروند و چراغها را خاموش میکنند و در نور شمع به سوگواری میپردازند و با شله زرد و آش رشته از سایر عزداران پذیرایی میکنند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان یکی از آئینهای مردم سیستان را در ظهر عاشورا «خیمه سوزان» دانست و گفت: دراین آیین تعزیه حادثه عاشورا به یاد مظلومیت و غربت سید و سالار شهیدان حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) و ۷۲ یار باوفایش به اجرا در میآید و عزاداران در سوگ این حادثه عظیم اشک ماتم میریزند.
او یکی از مهمترین بخشهای این آیین را «تابوتگردانی» عنوان و تصریح کرد: تابوت گردانی در نقاط مختلف کشور در اشکال و صورتهای گوناگونی دیده میشود، به گونهای که میتوان گفت بر اثر اشاعه فرهنگی، این آیین گسترش یافته و متناسب با محیط، شکل و نام خاصی به خود گرفته است، این رسم به عنوان یکی از مواریث فرهنگی طی دوران متمادی به تدریج شکل گرفته و به صورت سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است.
جلالزایی اظهار کرد: سقاخوانی (یعنی در یک دست مشک آب و با دست دیگر کاسهای در دست دارند به یاد تشنه لبان کربلا، عزاداران را سیراب کردن) و علم و علامتگردانی را از دیگر رسوم مردمان این خطه دانست.
باشگاه خبرنگاران جوان سیستان و بلوچستان زاهدانمنبع: باشگاه خبرنگاران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۵۸۹۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
توریسم درمانی در سیستان و بلوچستان باید توسعه یابد
نماینده ولی فقیه در آیین گرامیداشت تلاشگران و حامیان عرصه سلامت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان گفت: باتوجه به هم مرز بودن سیستان و بلوچستان با چندین کشور و نیاز مردم این کشورها به خدمات درمانی، گردشگری سلامت باید توسعه یابد
خداوند در سوره مائده میفرمایند هر کس، شخصی را زنده بدارد، پس گویا همه مردم را زنده داشته است، بر همین اساس باید همه افرادی که در عرصه سلامت فعالیت میکنند قدر و اهمیت شغل خود را بدانند
باشگاه خبرنگاران جوان سیستان و بلوچستان زاهدان